ANH BA SÀM VÀ CHỊ CẤN THỊ THÊU - NHỮNG NGÔN SỨ THỜI NAY

Anh Ba Sàm Nguyễn Hữu Vinh và Cấn Thị Thêu, họ là những ngôn sứ thời nay

Blog RFA

JB Nguyễn Hữu Vinh
18-9-2016

Thái Hà, ngày 18/9/2016, trước ngày nhà cầm quyền Hà Nội đưa vụ án Cấn Thị Thêu ra xét xử sơ thẩm và vụ án Anh Ba Sàm Nguyễn Hữu Vinh cùng Nguyễn Thị Minh Thúy ra xét xử phúc thẩm. Đây là hai vụ án mà ai cũng biết đó là những đòn thù hèn hạ của nhà cầm quyền đối với những người đấu tranh cho quyền tự do ngôn luận và quyền lợi về đất đai, tài sản của mình. Hàng ngàn giáo dân, những người bạn bè của các nạn nhân, thân nhân và nhiều người ngoài tôn giáo đã đến hiệp thông, cầu nguyện cho các nạn nhân.

-->đọc tiếp...

PHẢN ỨNG CỦA TRÍ THỨC VỀ BẢN DỰ THẢO SỬA ĐỔI HIẾN PHÁP ĐANG TRÌNH QH

Phản ứng của trí thức về dự thảo sửa đổi hiến pháp 
Gia Minh - RFA 

Nhóm 72 nhân sĩ, trí thức đưa ra kiến nghị cho dự thảo sửa đổi hiến pháp năm 1992 vừa chính thức có văn bản phản đối dự thảo do Ủy Ban Dự thảo sửa đổi hiến pháp trình tại kỳ họp quốc hội thứ 5, khóa 13 đang họp tại Hà Nội. 

Tiếp tục phản biện vì dân vì nước

Có lúc những người đứng đầu Đảng Cộng sản, Quốc hội Việt Nam cũng như truyền thông tập trung phản bác dữ dội nhóm 72 nhân sĩ trí thức sau khi nhóm này đưa ra kiến nghị cho dự thảo sửa đổi hiến pháp năm 1992. Phản bác được nhiều người nhắc đến là lời của ông tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cho rằng ý kiến đề nghị bãi bỏ điều 4 trong hiến pháp về vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam là suy thoái về mặt tư tưởng.

Tuy nhiên, những phản bác mang tính qui chụp đó không làm nản lòng những vị trí thức. Họ vẫn theo dõi diễn tiến của sinh hoạt góp ý sửa đổi hiến pháp. Và sau khi Ủy ban trình cho quốc hội Dự Thảo Sửa đổi Hiến Pháp hồi ngày 17 tháng 5 vừa qua; nhóm 72 nhân sĩ trí thức lại một lần nữa khẳng khái lên tiếng phản bác văn bản đó.

Lý do đầu tiên khiến các vị phải lên tiếng lần này được nêu rõ vì văn bản dự thảo hiến pháp mới vị không có điểm gì mới, thậm chí còn bị cho là thụt lùi rõ nét so với dự thảo mới trình cho ủy ban thường vụ quốc hội hồi tháng tư vừa rồi.

Một người trong nhóm 72 nhân sĩ trí thức, phó giáo sư- Tiến sĩ Hoàng Dũng, thuộc Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh nói về sự thụt lùi đó như sau: 

Văn bản dự thảo hiến pháp mới vị không có điểm gì mới, thậm chí còn bị cho là thụt lùi rõ nét so với dự thảo mới trình cho ủy ban thường vụ quốc hội hồi tháng tư vừa rồi 

Thụt lùi cũng rõ; thực ra nói như thế không phải đánh giá quá cao đề nghị của Chính phủ rồi Mặt trận trong việc sửa đổi hiến pháp. Nhưng dầu sao ý kiến của chính phủ và mặt trận còn tiến bộ hơn so với dự thảo đang trình vì nó quay trở lại hầu như y nguyên hiến pháp cũ. Như vậy người ta sẽ đặt ra câu hỏi : bày đặt ra chuyện sửa đổi hiến pháp để làm gì? Khi không có nhu cầu sửa đổi mà lại đặt ra chuyện sửa đổi, điều đó không hiểu được! Chẳng hạn người ta cũng đặt ra ít nhất vấn đề có nên thay đổi tên nước không. 

Chủ nghĩa xã hội mù mờ như vậy mà bây giờ đặt tên nước là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, liệu có động viên được toàn dân trong sự nghiệp xây dựng đất nước không? Ít nhất các vị trong Mặt Trận cũng cân nhắc về chuyện này và đặt ra phương án là trở lại tên Việt Nam Dân chủ Cộng hòa thời năm 45-46; bây giờ cứ khăng khăng Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là tốt. Có lý do kỳ lạ lắm do một số ông nghị đưa ra là sợ tốn tiền chẳng hạn: như nếu thay đổi phải khắc con dấu lại, tốn tiền. Đất nước này ‘đổ sông, đổ biển’ biết bao nhiêu tiền của: Vinashin, VinaLines… Bây giờ ngại ngần gì số tiền bỏ ra để khắc con dấu: lý do kỳ dị. 

Dự thảo gửi cho quốc hội hiện nay hết sức lạ lùng. Có những người trong ban dự thảo như ông Trần Du Lịch, Dương Trung Quốc đều không biết. Họ làm việc theo nguyên tắc nào mà những thành viên trong ban dự thảo lại không biết nội dung của dự thảo! 

Cơ quan chức năng duy trì quan điểm vì Đảng

Theo nhận định của 72 nhân sĩ trí thức thì trong dự thảo sửa đối hiến pháp trình cho kỳ họp thứ 5 quốc hội khóa 13 thể hiện sự ‘khăng khăng bám giữ thể chế dân chủ toàn trị của một đảng gắn với ý thức hệ và con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội theo chủ nghĩa Mác- Lênin’ đã lỗi thời trên toàn thế giới qua thực tiễn đời sống. 

bày đặt ra chuyện sửa đổi hiến pháp để làm gì? Khi không có nhu cầu sửa đổi mà lại đặt ra chuyện sửa đổi, điều đó không hiểu được!

Tiến sĩ Hoàng Dũng 

Hiện nay trên thế giới chỉ còn vài quốc gia đếm được trên đầu ngón tay theo chủ nghĩa cộng sản như Việt Nam. Những quốc gia đó đều thuộc nhóm kém phát triển.

Theo thư phản đối của nhóm 72 nhân sĩ trí thức thì sự hiến định sự độc quyền lãnh đạo của Đảng Cộng sản đối với xã hội và nhà nước phủ nhận tất cả những điều khác dù có qui định về các quyền con người, quyền cơ bản của công dân...

Cũng theo phó giáo sư- tiến sĩ Hoàng Dũng thì ông lấy làm lạ, không thể hiểu được vì sao Nhà Nước cho tiến hành một cuộc lấy ý kiến người dân một cách rầm rộ từ đầu tháng giêng cho đến cuối tháng ba với tổng kết hơn 26 triệu lượt người góp ý mà cuối cùng văn bản dự thảo chẳng có gì mới. Ông đặt nghi vấn: 

Hiện nay trên thế giới chỉ còn vài quốc gia đếm được trên đầu ngón tay theo chủ nghĩa cộng sản như Việt Nam. Những quốc gia đó đều thuộc nhóm kém phát triển 

Tôi phải nói lại không hiểu vì nhu cầu gì mà làm việc này? Hay là trong lãnh đạo có nhiều nhóm, có nhóm muốn thay đổi thật; nhưng cuối cùng nhóm này thua không điều khiển được, không giữ được ý tưởng muốn thay đổi để cho nhóm bảo thủ lấn át và cuối cùng quay lại con đường cũ. Có thể thế chăng? Điểm mới thực ra là đưa quân đội trung thành với Đảng. So với hiến pháp 1992 điều này không có; không lẽ sửa đổi hiến pháp chỉ nhằm mục đích đó thôi hay sao. Thực ra điều 4 là cốt tử nhất; nếu đã thừa nhận đảng lãnh đạo đất nước toàn diện, thì không cần điều khoản quân đội trung thành với đảng; thực chất cũng chỉ thế thôi. Đó là điều cốt tử chi phối hết toàn bộ.

Cơ hội bị bỏ lỡ

Theo nhiều người, ngay cả những người thuộc nhóm theo ‘lề đảng’ thì lần sửa đổi hiến pháp này là cơ hội lịch sử để giúp Việt Nam chuyển đổi. Với một khế ước xã hội tiến bộ, người dân thực sự trở thành chủ nhân đất nước thì giúp hóa giải được nhiều hạn chế lâu nay, đưa đất nước tiến lên sánh vai với những nước khác. 

Điểm mới thực ra là đưa quân đội trung thành với Đảng. So với HP 1992 điều này không có; không lẽ sửa đổi hiến pháp chỉ nhằm mục đích đó thôi hay sao. Thực ra điều 4 là cốt tử nhất; nếu đã thừa nhận đảng lãnh đạo đất nước toàn diện, thì không cần điều khoản quân đội trung thành với đảng

Tiến sĩ Hoàng Dũng 

Về điều này, phó giáo sư- tiến sĩ Hoàng Dũng đưa ra ý kiến:

Tôi nghĩ không phải đơn giản thay đổi hiến pháp là mọi chuyện thay đổi đâu; nhưng đó là một trong những dấu hiệu, biểu hiệu không những báo cho trong nước mà cả nước ngoài rằng Việt Nam đã thay đổi. Nếu cuộc thay đổi hiến pháp này mà chúng ta tiến hành tốt, đó là điều tốt để báo thông điệp như thế. Tiếc rằng thông điệp lại ngược lại: thông điệp cho người dân trong nước và bạn bè nước ngoài là Việt Nam kiên quyết theo con đường cũ.

Trong thư phản đối gửi quốc hội, các vị nhân sĩ trí thức kêu gọi các vị đại biểu phải biểu tỏ ý kiến và đòi hỏi sự tôn trọng khác biệt ý kiến đối với dự thảo do ủy ban soạn thảo đưa ra.

Một đề nghị được các vị nhân sĩ trí thức nên lên là quốc hội sớm quyết định cho tổ chức trưng cầu ý dân về những vấn đề cốt lõi của hiến pháp để có thời gian chuẩn bị và làm tốt cho công tác được nhóm 72 nhân sĩ cho là quan trọng và mới mẻ này dù rằng Việt Nam đã qua mấy lần sửa đổi hiến pháp từ năm 1946 cho đến nay, cụ thể vào năm 1959,1980, 1992.

Cảnh báo được các vị nhân sĩ trí thức đưa ra là nếu chỉ làm vội vàng để thông qua dự thảo hiến pháp như đã trình quốc hội thì đó là một tai họa cho đất nước.

Nguồn: RFA Việt ngữ.

-->đọc tiếp...

CON ÔNG CHÁU CHA - GÁNH NẶNG CỦA NGÂN SÁCH QUỐC GIA?

Đợt thi tuyển công chức trực tuyến đầu tiên do Bộ Nội Vụ tổ chức hồi tháng 1 năm 2013.

Con ông cháu cha: Gánh nặng của ngân sách quốc gia?

Vũ Hoàng, phóng viên RFA
2013-10-31 

Cùng với ngân sách Chính phủ gặp nhiều khó khăn, cân đối thu chi căng thẳng, dù kiến nghị giảm lương 100.000 đồng đối với mỗi cán bộ công chức đã bị Thủ tướng bác bỏ, song ít nhiều những động thái này cho thấy túi tiền quốc gia đang nhiều eo hẹp, trong đó, nhân tố gánh nặng công chức khiến nhiều người lo lắng. 

Dư 30% số công chức

Với nhận định của Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cách đây không lâu: “có tới 30% số công chức không có cũng được, bởi họ làm việc theo kiểu sáng cắp ô đi, tối cắp ô về không mang lại bất cứ thứ hiệu quả công việc nào”, đã ít nhiều cho thấy thực trạng cồng kềnh và trì trệ của giới công chức Việt Nam. Nếu đối chiếu con số này với một phân tích khác của nguyên Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam rằng: “cứ hình dung nếu ngân sách thu 100 đồng…có 65% chi cho thường xuyên, trong số này khoảng một nửa là chi lương cho công chức, viên chức”, thì mới thấy một lượng ngân sách nhà nước đã bị lãng phí ra sao.

Hãy khoan bàn tới các con số cụ thể của từng bộ ngành hay các cấp tỉnh thành, tính đến hết năm 2012, Việt Nam có trên 2,2 triệu công chức viên. Theo khái niệm của Luật cán bộ, họ là các đối tượng thuộc cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị hay xã hội làm việc trên khắp 63 tỉnh thành Việt Nam.

Bây giờ người ta nói nhiều đến chuyện tinh giản biên chế, nhưng sẽ dẫn đến những khó khăn trong việc sửa luật, nghị định rồi thông tư, điều này rất là khó.

-TS Vũ Ngọc Xuân

Vẫn biết mọi so sánh là khập khiễng, nhưng thử làm một phép tính: Hoa Kỳ có trên 310 triệu dân, số công viên chức quản lý khoảng 2,2 triệu người, trong khi Việt Nam có dân số chưa bằng 1/3 nhưng số công viên chức cũng xấp xỉ, chưa kể xét về địa lý Việt Nam lại nhỏ chưa bằng 1/10 Hoa Kỳ… Những con số biết nói này cho thấy Việt Nam đang gặp một trở ngại lớn về hiệu quả làm việc của đội ngũ công chức… phải chăng túi tiền quốc gia eo hẹp vì lượng công chức quá đông, quá nhiều? Câu hỏi này của dư luận hẳn không phải là không có cơ sở.
Giải thích về hiện tượng trên, T.S Vũ Ngọc Xuân, giảng viên chính khoa Kinh tế, trường Đại học Kinh tế Quốc dân cho chúng tôi biết:

“Về mặt thể chế Việt Nam có mô hình giống với Trung Quốc, công chức viên chức mang tính chất là gắn bó suốt cuộc đời. Cho nên thu nhập của công chức ở Việt Nam thấp, một mặt là do cơ chế của Việt Nam là kinh tế thị trường nhưng định hướng xã hội chủ nghĩa. Về yếu tố con người, để sa thải người lao động thì luật pháp không cho phép mặc dù có một số trường hợp nhưng rất khó để vận dụng. Vì thế, bây giờ người ta nói nhiều đến chuyện tinh giản biên chế, nhưng sẽ dẫn đến những khó khăn trong việc sửa luật, nghị định rồi thông tư, điều này rất là khó.”  

Vấn đề mà T.S Vũ Ngọc Xuân phân tích chính do cơ chế và luật định của “định hướng xã hội chủ nghĩa” là những rào cản khiến việc sa thải công chức tại Việt Nam không dễ dàng… chưa kể những chuyện chưa nói ra ai cũng biết là một lượng lớn thành phần này lại nằm ở những vị trí được xem là “dễ chấm mút,” là con ông cháu cha hay có các mối quan hệ chằng chịt với giới lãnh đạo… vì thế không phải ngẫu nhiên mà bản thân Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng từng thừa nhận “chạy này, chạy kia… khâu nào cũng có.”

Để có góc nhìn của người trong cuộc, chúng tôi trao đổi với ông Trương Văn Quảng, một cán bộ phụ trách nhân sự ở một bộ tại Hà Nội, ông cho biết còn rất nhiều bất cập không chỉ ở khâu cuối sa thải, mà bắt nguồn ngay từ khâu đầu vào tuyển dụng công chức ở Việt Nam:

“Khi tuyển dụng những người mới vào làm thì năng lực còn hạn chế, chưa có kinh nghiệm… nhưng do mối quan hệ cấp trên cấp dưới, do chạy chọt hay nể nang nhau nhưng cứ tuyển người vào làm, nên hiệu quả công việc trong quá trình triển khai thực tế gặp rất nhiều khó khăn, nên không đáp ứng được nhu cầu công việc. Có bức xúc trong vấn đề tuyển dụng cán bộ ngay từ khâu đầu vào.

Đáng lẽ giải quyết công việc nhanh gọn nhưng do cơ chế, chính sách văn bản chồng chéo, thủ tục hành chính cồng kềnh, số lượng người ngồi chơi xơi nước hơi bị nhiều, điều đó làm cản trở công việc.” 

Làm ít, thưởng nhiều

Không chỉ những đối tượng được cho là “ngồi chơi xơi nước hơi bị nhiều” mà điểm đáng chú ý là khi có chế độ khen thưởng, tăng lương hay nhận hưởng các quyền lợi thì thường những cán bộ công chức này lại đứng đầu danh sách xét duyệt, ông Quảng cho biết tiếp:

Vấn đề tăng lương hay sắp xếp tổ chức công việc gặp nhiều khó khăn bởi do những quan hệ cấp trên cấp dưới, nể nang đâm ra không đi thẳng vào năng lực cán bộ.

-Ô. Trương Văn Quảng

“Khi họ đã làm việc thì vấn đề tăng lương hay sắp xếp tổ chức công việc gặp nhiều khó khăn bởi do những quan hệ cấp trên cấp dưới, nể nang đâm ra không đi thẳng vào năng lực cán bộ, đây là thực trạng trong bộ máy hành chính sự nghiệp của các bộ ngành hay thành phố hay các cơ sở của các tỉnh.”

Ngoài ra, ông Quảng còn cho biết thêm rằng, bởi nhiều khi trình độ của người quản lý có hạn, họ cần nhận vào tổ chức mình những thành phần “tay chân” để coi như có những người hậu thuẫn anh em, luôn đứng ra ủng hộ mỗi khi bầu cử, bỏ phiếu… Nghiễm nhiên thành phần đó là những kẻ ngồi chơi xơi nước, đi muộn về sớm, ăn cắp giờ công, đến nơi làm việc chỉ để lên mạng mua sắm, facebook, hết giờ về đi nhậu… phải chăng vì thế Việt Nam nghèo nhưng tỉ lệ người dùng internet thuộc diện cao nhất trên thế giới? và Việt Nam cũng trở thành quốc gia tiêu thụ hàng đầu thế giới 2,6 tỉ lít bia mỗi năm?

Nếu nhìn vào gốc gác vấn đề, những đối tượng cán bộ công chức là những người hưởng lương từ ngân sách nhà nước, mà ngân sách nhà nước là tiền thuế của dân. Quay lại chuyện 30% công chức “sáng cắp ô đi tối cắp ô về” nghĩa rằng chúng ta đang có chừng hơn 700.000 cán bộ dôi dư, nhân với con số trung bình 2 triệu đồng/ tháng, nghĩa là, mỗi năm Việt Nam lãng phí khoảng 17.000 tỷ đồng để chi trả cho bộ máy công chức nhà nước.

Số tiền này được chắt chiu từ mồ hôi công sức của những người nông dân chân lấm tay bùn, bán mặt cho đất bán lưng cho trời, của những người công nhân vất vả trong các xưởng may nóng nực…họ đóng thuế để cho những công chức ngồi hưởng thụ trong các phòng điều hòa mát lạnh. Phải chăng nỗi nhức nhối cho vấn đề bội chi ngân sách hay túi tiền quốc gia eo hẹp mà Quốc hội đang đau đầu đã có lời giải đáp?

Hẳn câu hỏi mà quý vị đang đặt ra là làm sao để loại bỏ những thành phần “ăn cơm chúa múa tối ngày”này! Chắc chắn không dễ dàng, bởi họ đã có một hệ thống dày đặc những văn bản pháp lý đứng ra bảo vệ, họ có một lớp quan hệ thần thế đứng ra bao bọc. Chỉ khi nào cái tâm của nhà quản lý, của các cấp lãnh đạo thực sự nghĩ đến lợi ích chung của toàn xã hội thì việc chọn lọc và loại bỏ những đối tượng trên mới có thể trở thành sự thật…

Nguồn: RFA

-->đọc tiếp...

DƯ LUẬN TRƯỚC PHIÊN TÒA XỬ ĐINH NHẬT UY

Gia Minh, biên tập viên RFA, Bangkok  
2013-10-28 

Phiên xử sơ thẩm anh Đinh Nhật Uy, người bị bắt theo điều 258 Bộ Luật Hình sự Việt Nam, dự kiến diễn ra vào sáng ngày mai 29 tháng 10 tại tòa án tỉnh Long An. Vụ xử án này hiện đang tạo nên một luồng dư luận mạnh mẽ trong giới sử dụng các công cụ mạng Internet tại Việt Nam.

Anh Đinh Nhật Uy và mẹ là bà Nguyễn Thị Kim Liên

Luật mơ hồ

Những người lên tiếng phản đối điều 258 Bộ Luật Hình sự Việt Nam tiếp tục nêu ra những bất hợp lý trong điều khoản này. Mạng lưới Blogger Việt Nam hôm 24 tháng 10 vừa qua ra Tuyên bố về cáo trạng và phiên xử Đinh Nhật Uy. Theo Tuyên bố mới này những người thuộc Mạng lưới Blogger Việt Nam phản đối điều luật 258 cho rằng việc truy tố công dân Đinh Nhật Uy đã ‘vi phạm điều 19 của Tuyên Ngôn Quốc tế Nhân quyền. Việc truy tố đó cho phép sự suy diễn tùy tiện, không dựa vào bất kỳ một nền tảng pháp lý, qui định cụ thể nào, với phạm bi áp dụng bao trùm lên bất kỳ sinh hoạt nào của công dân’.

Blogger Nguyễn Văn Thạnh, một công dân tích cực hoạt động cho những người bị chứng máu khó đông cũng như kêu gọi hình thành Quỹ Hoàng Sa- Trường Sa, phát biểu về việc truy tố và đưa công dân Đinh Nhật Uy ra xét xử như sau:

Nói chung khi đọc cáo buộc của cơ quan công quyền đối với Đinh Nhật Uy tôi thấy hết sức vu vơ, buồn cười. Tôi nghĩ những cáo buộc đó họ có thể dùng vào thời ‘cực trị’ khi mà họ đóng cửa đất nước thì có lý, còn bây giờ tôi nghĩ rất buồn cười. Bởi vì như họ ghi đưa thông tin sai lệch, nói xấu lãnh đạo thì tôi nghĩ chỉ tư duy của những người toàn trị, những người cho rằng chính phủ luôn luôn đúng, chính phủ đứng trên tất cả, chính phủ long lanh như một vị thần, vị thánh, thì họ mới có tư duy như vậy.

Nói chung khi đọc cáo buộc của cơ quan công quyền đối với Đinh Nhật Uy tôi thấy hết sức vu vơ, buồn cười. Tôi nghĩ những cáo buộc đó họ có thể dùng vào thời ‘cực trị’ khi mà họ đóng cửa đất nước thì có lý, còn bây giờ tôi nghĩ rất buồn cười - Blogger Nguyễn Văn Thạnh

Còn thời hiện đại bây giờ, người ta có quyền bình luận; nhất là anh Uy là anh trai của Đinh Nguyên Kha, anh có quyền bình luận xử em của anh ta như thế nào, đưa thông tin ra đó là quyền của anh. Tôi nghĩ đây là quyền tự do ngôn luận. Tôi ví dụ đơn giản thế này: có những chuyện xảy ra hằng ngày như tham nhũng, công an mãi lộ, quan chức ức hiếp…người ta thấy có quyền nói; khi nói như thế là đưa thông điệp đến cho cộng đồng để cộng đồng thấy những cái không đúng, cái sai để mà sửa chữa. Thế nhưng nếu cứ tư duy rằng nói như thế là lợi dụng, xâm phạm quyền hạn, không có chứng cứ rồi khép tội. Như thế rất nguy hiểm cho tự do của người dân và sự phát triển của đất nước.

Luật sư Hà Huy Sơn, người tham gia bào chữa trong vụ Đinh Nhật Uy cũng có trình bày về điều này:

Theo tôi điều 258, tức có xâm phạm đến lợi ích của cá nhân, tổ chức; thì trong tội này cơ quan điều tra hay phía bên cáo buộc phải chứng minh được là người phạm tội gây ra thiệt hại hay gây ra hậu quả gì cho cá nhân hay tổ chức bị xâm hại. Phải chứng minh được điều đó. Nói cách khác phải có người bị hại, mới có người phạm tội. Nếu không chứng minh được có ai là người bị hại thì không thể có cơ sở nói rằng anh Đinh Nhật Uy là người phạm tội. Điểm mấu chốt của vụ án này, của điều 258 là như vậy.

Đinh Nhật Uy vô tội

Theo những lập luận được đưa ra từ phía luật sư cũng như những người quan tâm theo dõi của anh Đinh Nhật Uy trong thời gian trước khi bị bắt hồi ngày 15 tháng 6 năm nay, thì những phát biểu trên facebook cũng như hoạt động của anh này hoàn toàn không thể gán ghép như bản cáo trạng đưa ra.

Phía bên cáo buộc phải chứng minh được là người phạm tội gây ra thiệt hại hay gây ra hậu quả gì cho cá nhân hay tổ chức bị xâm hại. Phải chứng minh được điều đó. Nói cách khác phải có người bị hại, mới có người phạm tội. - Luật sư Hà Huy Sơn

Bà Nguyễn thị Kim Liên, mẹ của Đinh Nhật Uy và Đinh Nguyên Kha kể lại việc bắt giữ anh này hồi ngày 15 tháng 6 như sau cũng như những suy luận của bà về bản cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân dân thành phố Tân An, tỉnh Long An:

Lúc họ bắt Uy, thông tin về điều 258 tôi chưa biết. Sau này tôi lên mạng tôi thấy rằng công an tỉnh Long An đối xử với Uy, con tôi rất tàn độc. Họ bắt Uy như bắt một tội phạm quốc tế chứ không phải của một tỉnh nhỏ. Họ còng tay cháu ngay tại trường học, họ dắt đi trên đường lộ cho mọi người thấy. Đến nhà họ bắt cháu mở cửa nhà của tôi, cháu nói không có chìa khóa thì họ yêu cầu công an xã đi mượn kềm cộng lực cắt cửa vào xét nhà. Cháu đã nói hết lời đây không phải là tài sản của bản thân mà là của cha mẹ, không có chìa khóa. 

Chừng ba giờ tôi về, tôi còn thấy họ còng cháu ngồi dưới đất trước hiên nhà tôi, tôi rất đau lòng. Con tôi chưa bị kết tội mà họ làm như vậy. Trong khi tối thấy anh Trương Duy Nhất cũng bị bắt về vấn đề 258 như con tôi mà anh ta xách giỏ xách đi hiên ngang, bình thường đi giữa hai người. Con tôi không được hưởng quyền đó.

Cháu có đưa ra đề nghị cho luật sư mời những người có liên quan việc thưa gởi cháu, những người liên quan đến điều 258, trong đó có ông chủ trang mạng này, vì cháu lên mạng này nói những điều như thế và bị nhà nước quy chụp theo điều 258. Ngoài ra còn có nhiều lắm: VNPT, Viettel…

Bà Nguyễn thị Kim Liên

Lúc cháu Uy bị bắt, tôi tập tành lên mạng xem, tôi thấy người ta nói còn gấp trăm, gấp ngàn lần so với Uy; chứ đừng nói cháu Uy nói xấu chế độ, nói xấu chính quyền.

Lần này tôi phải đưa vấn đề lên cho thế giới để mọi người quan tâm để cứu 20 triệu người sử dụng facebook, trong đó có tôi. Phải đưa lên cho mọi người thấy để bãi bỏ điều 258 phi lý, mơ hồ này đi.

Kêu gọi người liên can ủng hộ

Do bản cáo trạng nêu ra việc Đinh Nhật Uy sử dụng tài khoản facebook để đăng tin, chia xẻ, hình ảnh, liên kết, nhắn tin và từ đó bị buộc tội, bà Nguyễn thị Kim Liên qua tư vấn đã viết thư gửi đến cho người đồng sáng lập ra mạng Facebook, ông Mark Zuckerberg, như là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. Bà Nguyễn thị Kim Liên nói về điều này:

Khi cháu Uy gặp luật sư Nguyễn Văn Miếng trước khi ra tòa, cháu có đưa ra đề nghị cho luật sư mời những người có liên quan việc thưa gởi cháu, những người liên quan đến điều 258, trong đó có ông chủ trang mạng này, vì cháu lên mạng này nói những điều như thế và bị nhà nước quy chụp theo điều 258. Ngoài ra còn có nhiều lắm: VNPT, Viettel…

Luật sư đưa cho tôi tờ  kiến nghị đó và tôi nằm xem. Nửa khuya 12 giờ tôi ngồi dậy, mở máy viết là thư cho ông ấy ( Mark Zuckerberg). Xuất phát từ lòng mẹ thương con, chỉ có ông ta mới lên tiếng được. Nếu ông không lên tiếng cứu con tôi, ông cũng phải lên tiếng cảnh báo cho 20 triệu người Việt Nam sử dụng facebook phải tránh xa vì Nhà nước này có thể qui chụp, bỏ tù.

Tin cho biết một nhóm người Việt tại Hoa Kỳ hồi ngày 24 tháng 10 vừa qua đã đến tại tổng hành dinh Công ty Facebook để chuyển thư thỉnh cầu của bà Nguyễn thị Kim Liên.

Ngoài thư thỉnh cầu vừa nói, bà Nguyễn thị Kim Liên cũng có thư ngỏ mời những người quan tâm đến tại thành phố Tân An, Long An vào ngày 29 tháng 10 để theo dõi phiên xử Đinh Nhật Uy.

Nguồn: RFA.

-->đọc tiếp...

QUAN HỆ VIỆT TRUNG THỜI KỲ MỚI: MỪNG ÍT LO NHIỀU

Quan hệ Việt Trung thời kỳ mới: mừng ít lo nhiều

Nam Nguyên, phóng viên RFA 2013-10-18 

Chuyên gia phản ứng khá thận trọng, nếu không muốn nói là đầy hoài nghi đối với quan hệ Việt-Trung thời kỳ mới, qua Tuyên bố chung 10 điểm ngày 15/10 tại Hà Nội kết thúc chuyến thăm của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường. 

Sử dụng chiến thuật

Hầu hết báo chí do Chính phủ kiểm soát đều đưa tin lớn về những thỏa thuận được cho là, mang tính cách mở rộng hợp tác kinh tế thương mại cùng lúc hạ nhiệt tranh chấp chủ quyền giữa Trung Quốc và Việt Nam. Tuyên bố chung Lý Khắc Cường-Nguyễn Tấn Dũng đã nhấn mạnh nguyên tắc giải quyết tranh chấp trên biển Việt-Trung với những lời lẽ đầy tinh thần tôn trọng luật pháp quốc tế, tuân thủ tinh thần Công ước Quốc tế về Luật Biển hoặc tinh thần Tuyên bố ứng xử của các bên trên Biển Đông COC.

Về vấn đề vừa nêu, GSTS Nguyễn Thế Hùng nhà hoạt động xã hội dân sự, đồng sáng lập trang mạng Bauxite Việt Nam từ Đà Nẵng nhận định,  đối với chính sách của Trung Quốc, Việt Nam luôn luôn phải nghi ngờ thiện chí của họ nhất là trong tình hình hiện nay. Việt Nam chẳng là gì dưới mắt Trung Quốc, theo ông Việt Nam phải hiểu rõ điều này và cần khôn khéo thể hiện đại đoàn kết dân tộc, phải theo thể chế dân chủ để đất nước hùng mạnh thì mới có thể sinh tồn bên cạnh Trung Quốc. GSTS Nguyễn Thế Hùng nhấn mạnh:

Không phải họ mềm dẻo xuống thang hoặc tôn trọng vấn đề luật pháp quốc tế đối với VN, mà họ đang sử dụng chiến thuật trong lúc phải đối phó Nhật Bản và Philippines. - GS Nguyễn Thế Hùng

“Theo tôi không phải họ mềm dẻo xuống thang hoặc tôn trọng vấn đề luật pháp quốc tế đối với Việt Nam, mà họ đang sử dụng chiến thuật trong lúc phải đối phó Nhật Bản và Philippines, hoặc để cho thế giới không thấy được dã tâm của họ. Chiến lược cuối cùng của họ là khuất phục Việt Nam, làm cho Việt Nam suy yếu để đạt mục đích cuối cùng là lái Việt Nam đi theo hướng của họ chứ không thực sự ích lợi cho Việt Nam.”

Về quan hệ thương mại kinh tế, theo tuyên bố chung, Trung Quốc hứa huy động vốn cho Việt Nam phát triển nhiều dự án khu công nghiệp và các tuyến giao thông trọng yếu nối vùng biên giới Trung Quốc với Hà Nội; thúc đẩy doanh nghiệp hai bên đầu tư qua biên giới. Hai Thủ tướng Trung Quốc và Việt Nam hứa hẹn hoàn thành trước thời hạn mục tiêu đến năm 2015 kim ngạch thương mại hai chiều đạt 60 tỷ USD.

Đáp câu hỏi của chúng tôi là Việt Nam luôn nhập siêu từ Trung Quốc hơn chục tỷ USD mỗi năm, vậy làm sao có thể cân bằng thương mại song phương lại vừa nâng kim ngạch ở mức lớn lao như vậy. Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan từ Hà Nội nhận định:

“Riêng về thương mại tôi nói thật, mỗi khi lãnh đạo hai bên gặp nhau cứ hứa hẹn đẩy kim ngạch thương mại lên bao nhiêu…bao nhiêu, kể cả phía Trung Quốc hứa hẹn tăng cường nhập khẩu từ Việt Nam thì vẫn làm cho tôi thấy lo nhiều hơn là mừng. Tại sao vậy, bởi vì lâu nay Việt Nam chủ yếu là nhập siêu từ Trung Quốc và mức nhập siêu càng ngày càng lớn càng nặng nề. Kể cả trong mấy năm gần đây khi mà kinh tế khó khăn, nhập khẩu của Việt Nam giảm xuống, thậm chí có năm Việt Nam còn xuất siêu được vài trăm triệu đô la nhưng vẫn nhập siêu từ Trung Quốc như thường và số tiền nhập siêu từ Trung Quốc vẫn rất lớn. Như vậy chứng tỏ cải thiện kim ngạch rất khó.” 

Lo nhiều hơn mừng   

Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan tỏ ra thận trọng về khả năng Trung Quốc gia tăng nhập khẩu hàng hóa từ Việt Nam. Bà nói: 

“Ngay cả khi Trung Quốc hứa hẹn tăng cường nhập khẩu từ Việt Nam, để cho Việt Nam cải thiện cán cân thanh toán với Trung Quốc thì tôi vẫn lo. Bởi vì  Trung Quốc chủ yếu muốn mua hàng nguyên liệu thô của Việt Nam, nào là khoáng sản đào bới tài nguyên thiên nhiên lên để bán cho họ như là bauxite chẳng hạn hay là các khoáng sản khác. Rất nhiều thứ khoáng sản của Việt Nam đã được khai thác và xuất thô sang Trung Quốc rồi, làm cho nguồn tài nguyên khoáng sản của Việt Nam cạn kiệt rất nhanh. Tuy Trung Quốc cũng mua một số mặt hàng khác như nông sản nhưng chủ yếu cũng là hàng thô chưa qua chế biến; riêng cách mua nông sản không những làm cho Việt Nam thiệt thòi mà nhiều khi còn gây khó bằng cách là, có khi họ đưa giá lên rất cao mua ào ạt, rồi đùng một cái dừng lại không mua tiếp nữa, làm cho nông dân khi lỡ sản xuất ra rồi không làm thế nào được. Thế rồi những thủ tục khó khăn tạo ra ở biên giới, như là thanh long hiện nay đang đọng lại ở biên giới chẳng hạn,  là những cách gây khó cho nông sản Việt Nam.”

Bà Phạm Chi Lan lý giải thêm về lý do bà cảm thấy lo nhiều hơn mừng, khi hai phía Việt Nam và Trung Quốc thỏa thuận mở rộng hợp tác thương mại. Bà nói:

Nghe hai bên cam kết sớm đạt được mức kim ngạch 60 tỷ USD, thực sự tôi không cảm thấy mừng mà thậm chí còn cảm thấy lo.  - Bà Phạm Chi Lan

“Dù có tuyên bố tăng cường nhập khẩu nhưng điều đó chưa chắc có thể tạo khả năng xuất khẩu trả nợ cho Việt Nam sang Trung Quốc, từ đó có thể giúp cải thiện được cán cân thanh toán. Cho nên nói lên một con số thì dễ, nói lên ý chí hoặc mong muốn của hai bên thì dễ, nhưng mà cách thức thực hiện như thế nào và đàng sau nó là tất cả những biện pháp như thế nào để tạo được một cán cân thực sự mang lại lợi ích cho cả hai bên, thì đấy là điều hoàn toàn không dễ một chút nào cả. Bởi vì vẫn còn thấy thiếu vắng những biện pháp cụ thể và về phía Việt Nam đã thấy trong bao nhiêu năm rồi, với bao nhiêu cam kết hứa hẹn về chính trị rồi mà quan hệ thương mại luôn luôn mang tới bất lợi cho phía Việt Nam. Vì vậy cho nên nghe hai bên cam kết sớm đạt được mức kim ngạch 60 tỷ USD, thực sự tôi không cảm thấy mừng mà thậm chí còn cảm thấy lo.” 

Bên cạnh vấn đề kinh tế thương mại, Tuyên bố chung Việt Nam-Trung Quốc thời kỳ mới còn nhấn mạnh việc ‘tăng cường định hướng đúng đắn báo chí và dư luận…góp phần quan trọng cho việc tăng cường sự tin cậy giữa hai bên. Nhận định về vấn đề này, GSTS Nguyễn Thế Hùng phát biểu:

“Trung Quốc thường nói một đàng làm một nẻo, họ bảo là định hướng nhưng cuối cùng nhiều lúc họ bật đèn xanh hoặc họ không chấn chỉnh. Khi mình phản ảnh thì họ đổ lỗi này kia trong khi Việt Nam nghiêm túc thực hiện, như vậy nó không có công bằng. Đối với Việt Nam những gì Trung Quốc họ làm không đúng với luật lệ quốc tế…thì phải để cho nhân dân người ta bày tỏ, để cho báo chí chính thống bày tỏ để tạo dư luận trong nước và quốc tế thì như vậy người Trung Quốc mới bớt chuyện làm không đứng đắn của họ lại. Chứ đàng này, mình không để cho báo chí chính thống, không để cho người dân bày tỏ trên những blog của họ, không để cho người dân đi biểu tình ôn hòa, như vậy mình không tạo được sự đồng thuận nhân dân, không tạo được sức ép lên dư luận trong nước và quốc tế, lại mất đi một lực lượng ủng hộ chính quyền thì rất là dở.”

Chuyến đi của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường tới Việt Nam còn đạt kết quả Việt Nam ký kết văn kiện đồng ý thiết lập Viện Khổng Tử tại Đại học Quốc gia Hà Nội. Dư luận cho rằng, bề ngoài của một Viện Khổng Tử mang tính cách một Trung tâm truyền bá và quảng cáo văn hóa Trung Quốc. Nhưng theo TS Hán Nôm Nguyễn Xuân Diện viết trên Blog của ông: “Phải thừa nhận hiện nay giới lãnh đạo về vắn hóa của Việt Nam có một sự hiểu biết rất hạn chế về văn hóa của Trung Quốc. Mà việc tuyên truyền, gây sức ép cũng như ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc lên Việt Nam là quá mạnh.” TS Nguyễn Xuân Diện lập lại sự quan ngại của ông qua phát biểu với Đài Á châu Tự Do. Vì âm thanh không được tốt, chúng tôi xin trích đọc nguyên văn lời TS Nguyễn Xuân Diện.

“Vì vậy, để những học viện Khổng Tử như thế tồn tại ở Việt Nam đòi hỏi những nhà lãnh đạo về tư tưởng văn hóa phải có sự hiểu biết sâu sắc, một bản lĩnh vững vàng. Nếu không, nó sẽ là cuộc xâm lăng về mặt văn hóa hay gọi là “quyền lực mềm” sẽ bị áp đặt tại Việt Nam. Lúc ấy, chúng ta sẽ không thể nào chống lại được. Văn hóa là nền tảng của đất nước, một khi văn hóa bị thuần hóa thì đó là một điều nguy hiểm.”

Quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt-Trung được mở rộng trong thời kỳ mới, qua chuyến đi của Thủ tướng Lý Khắc Cường tới Hà Nội quả là ẩn chứa rất nhiều điều, làm cho các chuyên gia kinh tế, chuyên gia văn hóa và các nhà hoạt động dân sự đầy quan ngại. Đúng là chưa mừng đã vội lo.

Nguồn: RFA Tiếng Việt

-->đọc tiếp...

MỘT HÀ TĨNH ĐẦY ẮP NGƯỜI TRUNG QUỐC

RFA Đài Á Châu Tự Do 
Nhóm phóng viên tường trình từ Việt Nam
23-10-2013

Huyện Kỳ Anh, Hà Tĩnh vốn là một huyện nổi tiếng “chó ăn đá gà ăn muối” trong những năm trước đây. Thế rồi ngành du lịch phát triển, với địa hình tương đối cao ráo, có bờ biển chạy dọc quốc 1, cách mặt đường từ 700m đến 1km, một địa hình khá lý tưởng để phát triển du lịch.

Ngành du lịch vào cuộc, các điểm du lịch mọc lên dọc bờ biển Kỳ Anh, giá đất tăng vùn vụt… Đây cũng là lúc người Kỳ Anh đối diện với nhiều nguy cơ, trong đó, đáng kể nhất là nguy cơ đất đai lọt về tay người Trung Quốc và thanh niên bị nghiện ngập 

Đầy rẫy người Trung Quốc

Một người lái taxi tại thành phố Hà Tĩnh, quê gốc Kỳ Anh, cho chúng tôi biết: “Đó, quá nguy hiểm, sợ nó (người Trung Quốc) cài kiết cái gì vào(các công trình của Trung Quốc tại Kỳ Anh – Hà Tĩnh). Hôm nọ tôi chở ba bốn chục người đi hát karaoke. Thấy người Việt Nam mình nói nó khắt khe lắm, hở động một tý là nó đuổi việc ngay, họ bảo thằng này khó tính lắm, động một tý….

Tất cả cũng do hám tiền, đói tiền, cái đất Hà Tĩnh này, toàn thanh niên hư hỏng hết, cha mẹ chiều, bán đất cho con cái ăn chơi, đua đòi. Vay tiền ngân hàng mua xe này xe nọ cho con cái.Thanh niên ở đây có làm gì đâu, có buôn bán gì đâu, toàn thanh niên nơi khác tới làm. Tụi nó đập đá loạn xạ, nó tự chế bài hát của nó, nó bảo trai Hà Tĩnh không biết đập đá, không biết ăn chơi  không phải là trai Hà Tĩnh.”

Theo chân người lái taxi này, chúng tôi thăm huyện Kỳ Anh và hết sức bàng hoàng khi chứng kiến cảnh tượng đập vào mắt mình là hàng trăm nhà hàng có bảng hiệu viết bằng chữ Trung Quốc, thậm chí có nhiều nhà hàng không tiếp khách Việt Nam.Chủ của nhà hàng là những người Trung Quốc sang mua đất, mở doanh nghiệp, mở nhà hàng và mở nhiều dịch vụ khác phục vụ cho khách vip người Việt và ưu tiên phục vụ cho người Trung Quốc ở Hà Tĩnh.

Một người dân Kỳ Anh yêu cầu giấu tên, buồn bã nói với chúng tôi rằng dân Kỳ Anh đã thật sự đánh mất mình, họ không còn là chủ của mảnh đất cũng như cảm giác là người dân bản xứ cũng không còn mà thay vào đó là cảm giác lép vế, thua thiệt trước sự giàu có và hách dịch của người Trung Quốc. Đặc biệt, tuy mới sang Kỳ Anh sống chưa bao lâu nhưng các nhóm người Trung Quốc ở đây đã tổ chức thành đội ngũ, băng nhóm và các ông trùm khá dữ dằng.

Họ sẵn sàng xử bất kỳ người Việt Nam nào đụng đến phe nhóm của họ. Hầu như họ đã nắm hoàn toàn quyền lực và thế lực ở Kỳ Anh. Cho dù các ban ngành an ninh, công an ở Kỳ Anh vẫn hoạt động nhưng hình như họ chẳng xem ra gì bởi thế lực và tiền bạc của họ quá mạnh.

Ông này nói thêm rằng hiện tại, huyện Kỳ Anh trong mắt ông cũng giống như một tiểu khu đặc biệt của người Trung Quốc, ở đó, mọi thứ quyền lợi và quyền lực dồn về tay họ, thậm chí có nhiều cán bộ, công chức ở Kỳ Anh tỏ ra lép vế và xu phụ, xun xoe người Trung Quốc. Với đà này, chẳng bao lâu nữa, người Trung Quốc nghiễm nhiên trở thành ông chủ đích thực của người Kỳ Anh mặc dù chẳng ai muốn thế nhưng đành phải thế vì họ đã có mọi thứ cần có của một ông chủ trên đất Việt Nam.

Thanh niên hư hỏng

Một bà mẹ yêu cầu giấu tên, cho chúng tôi biết thêm là ở Kỳ Anh, có thể nói rằng có đến 70% thanh niên hư hỏng, nghiện ngập. Và bà tỏ ra hoài nghi sự có mặt của những người Trung Quốc. Bà nghĩ rằng họ đến Kỳ Anh mua đất làm ăn không đơn thuần, họ có ý đồ không tốt và họ rất nguy hiểm. Vì phần lớn những gia đình bán đất cho người Trung Quốc, chơi thân với người Trung Quốc đều có con làm việc cho người Trung Quốc và đều là đầu mối của sự hư hỏng ở các thanh niên đồng trang lứa.

Nghĩa là những thanh niên chơi thân với người Trung Quốc thường dắt người Trung Quốc về xóm chơi, lân la và rủ thanh niên các xóm đi chơi, ban đầu thì đi chơi bình thường, nhưng sau vài tháng, những thanh niên này lâm vào nghiện xì ke, ma túy, không cách nào gở ra được nữa. Lúc đó, sẵn tiền bán đất của gia đình, họ bắt đầu ăn chơi sa đọa. Cách đây không lâu, có một thanh niên Kỳ Anh đã lên thành phố Hà Tĩnh đâm đầu vào xe tải tự tử. Trước khi chết, anh ta để lá thư lại cho người mẹ với nội dung rằng anh đã hết đường, anh đã nợ người Trung Quốc một số tiền quá lớn và họ luôn đe dọa anh. Nhưng với danh dự của một người đàn ông, anh không thể để mình tiếp tục sai lầm nên chọn con đường chết.

Người mẹ vừa kể chuyện nói thêm rằng dù rất buồn khi nghe tin người thanh niên nghiện ngập đáng tuổi con của bà bị chết một cách vô lý, oan uổng. Nhưng dẫu sao bà cũng hy vọng cái chết của anh thanh niên này giúp cho nhiều thanh niên khác tỉnh ngộ ra, thoát khỏi con đường nghiện ngập.

Một người tên Hùng, là cha của hai thanh niên đang nghiện ngập, đau xót nói với chúng tôi rằng ông quá bàng hoàng và tuyệt vọng trước cơn nguy biến của gia đình. Đùng một cái, mảnh đất Kỳ Anh hiền hòa, nghèo khổ và chân chất bỗng dưng trở nên chộn rộn, nhặn xị, chẳng đâu vào đâu. Bây giờ, phần đông gia đình đã bán hết đất cho người Tàu, đất thì không còn nữa mà con cái thì nghiện ngập, hư hỏng, như vậy, chỗ an thân cũng không còn mà niềm hy vọng vào tương lai cũng bị đứt gãy. Điều này phải xem lại âm mưu của người Trung Quốc.

Vì trước khi người Trung Quốc có mặt ở Kỳ Anh, thanh niên ở đây không biết gì về rượu chè, đến khi họ sang làm ăn, níu kéo thanh niên Kỳ Anh chơi bời, nghiện ngập, thậm chí thanh niên Kỳ Anh bây giờ còn có một bài hát riêng với nội dung đã là thanh niên Kỳ Anh mà không biết đập đá, hút hít, chích choác thì không phải là con người, không phải là thằng đàn ông, không phải là dân Hà Tĩnh. Và cứ trên đà như thế, càng ngày, thanh niên Kỳ Anh càng hư hỏng.

Thế hệ tương lai hỏng tận gốc. Thế hệ già ngã xuống, mọi thứ ở Kỳ Anh sẽ nhuộm màu Trung Quốc. Và rồi đây, Kỳ Anh sẽ thành một tiểu khu của người Tàu.

Câu nói của ông Hùng làm chúng tôi bàng hoàng sực nhớ ra ở trên biển Đông, người Trung Quốc đã lấn lướt, bắt bớ, đánh đập, hành hạ ngư dân Việt, dọc các bờ biển đã có mặt người Trung Quốc và ở tít tận cao nguyên, các vùng trọng điểm cũng đã có mặt người Trung Quốc.

Một dự cảm chẳng yên lành khi chúng tôi tạm biệt Kỳ Anh.
.

-->đọc tiếp...

HỌC VIỆN KHỔNG TỬ Ở VN: NHỮNG GÌ CẦN CÂN NHẮC?

Đăng lại bài trên RFA cuối tháng 11 năm 2011

Học viện Khổng Tử ở Việt Nam: những gì cần cân nhắc?

Quỳnh Chi, RFA

Nhân chuyến công du vừa qua, Phó chủ tịch nước Trung Quốc, ông Tập Cận Bình, nhắc Việt Nam mau chóng thành lập “Học viện Khổng Tử” để tăng cường hợp tác trên lĩnh vực văn hóa, giáo dục. Việc này sẽ đem lại những gì cho Việt Nam? 

Hối thúc

Trong cuộc hội đàm ngày 21/12/2011 của ông Tập Cận Bình với các nhà lãnh đạo Việt Nam, vị Phó Chủ tịch nước Trung Quốc cho biết mong muốn “thúc đẩy quan hệ hợp tác chiến lược toàn diện tiến lên 5 phương diện”. Một trong những phương diện ấy là lĩnh vực khoa học kỹ thuật, giáo dục, văn hóa, y tế, đào tạo nguồn nhân lực. Nhấn mạnh điểm này, ông Tập cho biết mong muốn “nhanh chóng xây dựng Học viện Khổng Tử tại Việt Nam”.

Sở dĩ có sự thúc đẩy như thế vì vào tháng 4 năm 2009, văn phòng Chính phủ Việt Nam đã có công văn số 1992/VPCP-QHQT cho phép thành lập một “Học viện Khổng Tử” tại Việt Nam. Công văn ấy cũng được gửi đến các bộ Giáo dục và Đào tạo, Ngoại giao, Công an và Văn phòng Trung Ương Đảng Cộng Sản nhưng chưa cho biết cụ thể thời điểm cũng như nơi chốn của việc xây dựng.

Học viện Khổng Tử hoạt động dưới sự chỉ đạo của Văn phòng về Hội đồng Ngôn ngữ Quốc tế - một tổ chức phi lợi nhuận phụ thuộc vào Bộ giáo dục Trung Quốc. Chức năng của các học viện Khổng Tử được người ta nói đến như Viện trao đổi văn hóa Pháp (Alliance Française), Học viện Goethe của Đức (Goethe Institute), Hội đồng Anh (British Council) hay Học viện Cervantes (Instituto Cervantes) của Tây Ban Nha. Tuy nhiên, điểm khác biệt là Học viện Khổng Tử thường được đặt tại các trường học. Chính vì điều này, đã có những quan ngại cho rằng những học viện Khổng Tử có thể ảnh hưởng đến tính tự do trong học thuật. 

Quyền lực "mềm"

Một điểm đặc biệt về Học viện Khổng Tử là đây không phải là nơi để tuyên truyền Nho giáo hay bàn về “hiếu, lễ, nhân, nghĩa” của ngài Khổng Tử – mà chính là nơi để quảng bá văn hoá và ngôn ngữ Trung Quốc. Tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện, người có các nghiên cứu về văn hóa Việt Nam và Trung Quốc, nói về các hoạt động của các Học viện Khổng Tử, mà theo ông thực chất là các trung tâm văn hóa của Trung Quốc:

"Học viện Khổng Tử ở Việt Nam nếu được thành lập trong tương lai thì cũng giống như những học viện Khổng Tử khác trên thế giới thực chất là trung tâm truyền bá và quảng cáo văn hóa của Trung Quốc. Tôi hình dung ra là trong đó sẽ có những hoạt động như dạy tiếng Hoa, giới thiệu về ẩm thực, về thư pháp về trà đạo...Bên cạnh đó còn có các hoạt động giao lưu giữa các nghệ sĩ Trung Quốc để giới thiệu về các hoạt động văn hóa nước họ. Bên cạnh đó, có thể có những trung tâm tư vấn về du học nữa”

Mộ Khổng Tử ở Khúc Phụ, Sơn Đông, TQ

Trên các phương tiện truyền thông chính thống của Trung Quốc, các học viện Khổng Tử được đề cập như một nơi quảng bá văn hóa và ngôn ngữ Trung Quốc, cũng như cải thiện quan hệ ngoại giao của nước này với các nước trên thế giới. Tuy nhiên, đã có nhiều phân tích cũng như quan ngại về một “quyền lực mềm” qua các viện Khổng Tử khi các học viện như thế xuất hiện ngày càng nhiều trên thế giới.

Thêm vào đó là mối quan ngại về việc thông qua các học viện Khổng Tử, Trung Quốc có thể đưa những tin tức có lợi cho mình về các vấn đề Đài Loan hay Tây Tạng. Ví dụ, vào năm 2009, tại học viện Khổng Tử của trường đại học Maryland ở Hoa Kỳ, trong một cuộc triển lãm về hình ảnh Tây Tạng, một chính khách Trung Quốc đã có những phát biểu chỉ trích Đức Đạt Lai Lạt Ma và cho rằng “Tây Tạng luôn là một phần của Trung Quốc từ thời cổ đại”.

Tính cho đến thời điểm này, đã có ít nhất 400 học viện Khổng Tử tại hơn 90 nước trên thế giới, tập trung nhiều nhất ở Hoa Kỳ, Nhật Bản, Triều Tiên. Tại Châu Á có khoảng trên 40 học viện Khổng Tử, ở Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Burma, Philippines và Singapore. Riêng tại Thái Lan đã có đến 13 học viện Khổng Tử; trong số đó 3 học viện ở Bangkok. Trong quyển sách “Asia Alone: The dangerous post crisis divide from America” (tạm dịch: “Riêng Châu Á: Mối nguy của sự tách biệt khỏi Hoa Kỳ trong thời kỳ hậu khủng hoảng”) của tác giả Simon S.C. Tay– chủ tịch Học viện Quan hệ Quốc tế Singapore, ông gọi sự phát triển của các viện Khổng Tử là “ấn tượng, vì học viện đầu tiên được xây dựng chỉ vào giữa năm 2004”. Và Trung Quốc có kế hoạch đến năm 2020, sẽ xây dựng khoảng 1000 học viện Khổng Tử trên khắp thế giới.

Nhiều nhà nghiên cứu nước ngoài xem học viện Khổng Tử như một chương trình thực hiện “quyền lực mềm” nhằm quảng bá kinh tế, văn hóa, ngôn ngữ và ngoại giao. Thậm chí, đã có những quan ngại cho rằng những học viện này có thể đóng vai trò tình báo như cảnh báo của một số nhân vật đối với học viện Khổng Tử tại Vancouver, Canada hồi năm 2008, 2009.

Bà Elizabeth Economy, một chuyên gia về Trung Quốc, từng cho rằng “Người ta thường định nghĩa quyền lực mềm là sự phát triển đầu tư và kinh tế”, nhưng “quyền lực mềm là văn hóa, giáo dục và ngoại giao”. Theo một bài phân tích đăng vào năm 2006 trên Hội đồng Quan hệ Đối ngoại–CFR, một tổ chức có trụ sở tại Hoa Kỳ chuyên phân tích các vấn đề đối ngoại, tác giả Esther Pan cho biết từ năm 2005, Trung Quốc bắt đầu thực hiện “quyền lực mềm” nhằm gia tăng ảnh hưởng của nước này. Và các học viện Khổng Tử đóng vai trò quan trọng đầu tiên. Ông Lý Trường Xuân, Trưởng ban Tuyên giáo Trung Ương Trung Quốc đã từng phát biểu trên tờ Economist rằng các học viện Khổng Tử “đóng một vai trò quan trọng trong các tổ chức tuyên truyền Trung Quốc tại nước ngoài”. 

"Màu sắc Trung Quốc" nơi nơi

Nói về việc thành lập các học viện Khổng Tử ở Việt Nam, TS Nguyễn Xuân Diện thể hiện quan ngại của mình:

“Tuy nhiên, có một điều như thế này. Hiện nay, phải thừa nhận rằng giới lãnh đạo về văn hóa của Việt Nam có một sự hiểu biết rất hạn chế về văn hóa của Trung Quốc. Mà việc tuyên truyền, gây sức ép cũng như ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc lên Việt Nam là quá mạnh. Điển hình là vừa rồi có những công trình tu bổ hoặc xây mới mang đậm dấu ấn Trung Quốc. Thêm vào đó, có hàng loạt các ngôi chùa từ Nam chí Bắc trùng tu, trang trí theo kiểu Trung Quốc. Nhiều công trình mới xây cũng có tượng sư tử Trung Quốc. Rồi hàng hóa, đèn lồng Trung Quốc xuất hiện tại Việt Nam”

Một nước có quyền lực mạnh mẽ là một nước biết quảng bá văn hóa của mình để đạt được hai mục đích. Thứ nhất là thúc đẩy kinh tế thông qua giao thương các mặt hàng văn hóa. Thứ hai là xây dựng một nền văn hóa phổ biến để thực hiện ý thức hệ của mình. Đây cũng là chính sách mà từ những năm 1950, Hoa Kỳ đã áp dụng thông qua Trung tâm Thông tin Hoa Kỳ - USIA nhằm mở rộng ảnh hưởng của mình trên thế giới. 

Yếu tố lịch sử, địa lý chính trị

Xét đến yếu tố địa lý, đến lịch sử Việt–Trung, sẽ thấy việc xây dựng viện Khổng Tử tại Việt Nam mang ý nghĩa khác với bất kỳ một học viện Khổng Tử nào trên thế giới vì nó dễ tạo ra một ảnh hưởng văn hóa mạnh hơn bất cứ nước nào.

Về mặt địa lý, Việt Nam chỉ giáp ba nước là Lào, Campuchia và Trung Quốc. Các phía Đông và phía Nam đều giáp biển. Xét về văn minh, Trung Quốc là nước có nền văn minh lâu đời và tiến bộ hơn cả nên Việt Nam không thể tránh việc lấy nền văn minh Trung Quốc làm thước đo của sự tiến bộ nước nhà.

Về mặt lịch sử, khi Triệu Đà thôn tính Âu Lạc lập ra Nam Việt nào năm 208 trước Công nguyên, thì văn minh Trung Quốc từ đó cũng được mang vào để cai trị. Vả lại, sau hơn một ngàn năm Bắc thuộc từ thời Vũ đế nhà Hán đến khi Ngô Quyền đại thắng trên sông Bạch Đằng, dân tộc Việt Nam dù giữ được cái ý chí riêng, nhưng cũng bị ảnh hưởng văn hóa Trung Quốc. Trong “Việt Nam Sử Lược”, cụ Trần Trọng Kim cũng đã viết “sự sùng tín, sự học vấn, cách cai trị thì bao giờ mình cũng chịu ảnh hưởng của Tàu”. Chính vì thế, cần phải có một “lập trường và bản lĩnh” để giữ vững những đặc trưng của dân tộc. Đó là ý của TS Nguyễn Xuân Diện:

“Vì vậy, để những học viện Khổng Tử như thế tồn tại ở Việt Nam đòi hỏi những nhà lãnh đạo về tư tưởng và văn hóa phải có sự hiểu biết sâu sắc, một bản lĩnh vững vàng. Nếu không, nó sẽ là cuộc xâm lăng về mặt văn hóa hay còn gọi là “quyền lực mềm” sẽ bị áp đặt tại Việt Nam. Lúc ấy, chúng ta sẽ không thể nào chống lại được. Văn hóa là một nền tảng của đất nước, một khi văn hóa bị thuần hóa thì đó là một điều nguy hiểm”.

Xét đến ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc lên văn hóa Việt Nam; xét đến lịch sử bị Trung Quốc đô hộ trong quá khứ, và xét đến những tranh chấp biên giới cũng như biển đảo còn kéo dài và chưa minh bạch đến ngày nay, việc tách văn hóa Việt Nam ra khỏi văn hóa Trung Quốc hoặc ít ra tiếp thu văn hóa thế nào để vẫn giữ đặc trung dân tộc là việc cần thiết.

Không thể phủ nhận văn hóa Việt Nam đã mang nhiều bóng dáng văn hóa Trung Quốc vì đặc thù lịch sử và địa lý. Tuy nhiên, dù là một mái đình, dù là một con sử tử đá, Việt Nam cũng cần được bảo trì bởi một đất nước chỉ được phân biệt và nhận dạng bằng chính ngôn ngữ, con người và những đặc trưng văn hóa như cách ứng xử, phong tục, tập quán, trang phục…của nước ấy. Nền văn hóa ấy không thể bị xâm lược bởi xâm lược văn hóa cũng là xâm lược. 

Nguồn: RFA Việt ngữ.
Đăng lần đầu; 09h49 - 29.12.2011

-->đọc tiếp...

LO LẮNG VÀ NGHI NGẠI HỌC VIỆN KHỔNG TỬ

Lo lắng và nghi ngại Học viện Khổng tử 
RFA tiếng Việt 
Kính Hòa, phóng viên RFA
17-10-2013 

Sức mạnh mềm 

Học viện Khổng tử nhằm khuếch trương sức mạnh mềm của Trung Quốc trên khắp thế giới chưa có mặt ở Việt Nam, dù hai quốc gia có mối tương đồng lớn về văn hóa và chính trị. Thỏa thuận về Học viện Khổng Tử tại Việt Nam được đề cập đến trong tuyên bố chung ngày 15/10/2013 sau chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường.  

Sự kiện chính trị liền kề với đám tang của cố Đại tướng Võ Nguyên Giáp là chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Trung Quốc, ông Lý Khắc Cường bắt đầu vào ngày 13/10 và kết thúc ngày 15/10. Có lời đồn là cờ rủ để tang tướng Giáp tại thủ đô Hà Nội đã được vội vả dựng dậy dù thời gian tang chế theo quy định chưa kết thúc, để thỏa mãn những nghi thức ngoại giao. Có vài ý kiến trên truyền thông quốc tế cho rằng chuyến đi này nhằm xoa dịu những mối căng thẳng chứ chưa giải quyết các tranh chấp giữa đôi bên. 

Cuối cùng thì hai bên đã ra một bản tuyên bố chung với lời lẽ ngoại giao về quan hệ hai nước, không quên ca ngợi quan hệ giữa hai đảng cộng sản. Các cụm từ như thúc đẩy quan hệ, hữu nghị, tăng cường hợp tác… được sử dụng như mọi khi. Một vài cái tên cụ thể được nêu ra về các công ty Trung Quốc, các cửa khẩu biên giới… không có gì đặc biệt.

Có một việc cụ thể khá đặc biệt, đó là “Thỏa thuận về việc thành lập Viện Khổng Tử tại Trường Đại học Quốc gia Hà Nội.”

Nó đặc biệt vì theo lời của một ủy viên bộ chính trị đảng cộng sản Trung Quốc, ông Lý Trường Xuân nói với báo The Economist trong thời gian gần đây rằng Các Viện Khổng tử trên thế giới là phần quan trọng cho cơ quan tuyên truyền của Trung Quốc tại nước ngoài.

Không giống các tổ chức văn hóa như Hội đồng Anh của nước Anh, Liên minh Pháp ngữ của Pháp, hay Viện Goethe của Đức là các tổ chức độc lập, Viện Khổng Tử là một định chế của nhà nước Trung Quốc, mà mục đích được nhiều người nói rằng để khuếch trương “sức mạnh mềm” của Trung Quốc trên thế giới.

Điều đáng ngạc nhiên là hiện nay số lượng học viện Khổng Tử trên thế giới đã vượt qua con số 100, không những ở các quốc gia có nền văn hóa khác Trung Hoa, mà cả ở hai nước khá tương đồng về văn hóa là Nhật Bản và Hàn quốc, tuy nhiên chưa có Viện Khổng tử nào được thành lập tại Việt Nam, dù rằng Việt Nam hiện tại không những tương đồng về văn hóa với Trung Quốc mà còn tương đồng về chính trị nữa.

Khổng tử được xem như ông tổ của những giá trị văn hóa tinh thần của người Trung Hoa ngày nay. Ông sống cách đây hơn 2000 năm, những luận giải của ông về xã hội, về quan hệ quân vương với thần dân, về sự trung tâm của Đế chế Trung Hoa… được xem là cốt lõi của Khổng giáo, một dòng tư tưởng được truyền đến ba nước láng giềng phía đông và nam của Trung Quốc là Nhật Bản, Triều Tiên và Việt Nam, hoặc tự nguyện trong trường hợp Nhật Bản, hoặc cùng với sự đô hộ như trường hợp Triều Tiên và Việt Nam.

Giáo sư Nguyễn Huệ Chi, một người có lâu năm nghiên cứu về văn học Hán Nôm nói về ảnh hưởng của Khổng giáo ở Việt Nam như sau:

“Sự ảnh hưởng của Khổng giáo ở Việt Nam rất là lâu đời, cùng với thời kỳ Bắc thuộc, giảm thiểu tối đa dưới thời Lý Trần, mạnh lên cuối triều Trần rồi rất mạnh ở triều Nguyễn.”

Dấu ấn Khổng giáo bàng bạc khắp nơi trong xã hội Việt Nam, từ sự hữu hình như bức tượng Khổng Tử giữa những hàng cột sơn màu đỏ của Văn Miếu Quốc tử giám giữa lòng thủ đô Hà Nội, cho đến sự tương đồng rất nhiều của ngôn ngữ trong nhóm từ vựng Hán Việt, cho đến những quan niệm xã hội Tam cương ngũ thường ngự trị cho đến nay trong hầu như tất các gia đình Việt Nam. Giáo sư Huệ Chi nói tiếp về sự nghiên cứu Khổng Giáo, và quan điểm của ông về sự tồn tại của một Học Viện Khổng tử tại Việt Nam:

“Nếu có một nghiên cứu có hệ thống về khổng giáo trong đời sống xã hội, văn hóa tinh thần của người Việt thì rất tốt, nhưng tôi cho rằng việc ấy nên để cho người Việt làm. Nếu như Khổng tử học viện có thể làm những việc như L’Espace của Pháp, hay Viện Goeth của Đức, nơi hội tụ những vấn đề về Văn hóa thì rất là tốt. Nhưng tất cả những gì người Tàu làm từ trước đến giờ tôi thấy không tốt.” 

Sự thôn tính văn hóa

Không phát biểu về những nghi ngại như Giáo sư Huệ Chi, nhưng Giáo sư Trần Ngọc Thêm, Trưởng Khoa Văn hóa học tại Đại học Khoa học xã hội nhân văn tại Thành Phố HCM hầu như cũng có cùng quan điểm với Giáo sư Huệ Chi về sự thành lập Học viện Khổng Tử:

“Nghiên cứu Khổng giáo thì tốt thôi, nền văn hóa Trung Hoa là một nền văn hóa lớn, ngôn ngữ và văn hóa của họ đáng cho chúng ta học hỏi, tuy nhiên có hay không có Khổng tử học viện thì chúng ta cũng làm điều đó, cũng không cần có một viện như thế, và chúng ta cũng không thiếu tiền bạc để cần đến sự trợ giúp của họ.”

Có lẽ những nghi ngại này của giới học giả đã làm cho việc ra đời của Học Viện Khổng tử tại Việt Nam chưa thành hiện thực, dù có nhiều nhà nghiên cứu đã từng nói rằng xã hội Việt Nam về chừng mực nào đó như một xã hội Trung Hoa thu nhỏ. Hơn nữa, sự tương đồng về chính trị của hai đảng cộng sản cầm quyền dường như cũng không giúp gì cho việc khuếch trương bộ máy tuyên truyền tại nước ngoài của Trung Quốc như ông Lý Trường Xuân nói với tờ The Economist.

Giáo sư Huệ Chi nói về sự cưỡng chống lại sự thành lập Học Viện Khổng tử tại Việt nam:

“Sự cưỡng chống lại sự thôn tính về văn hóa và tư tưởng của người Tàu nơi người Việt lúc nào cũng tồn tại. Cho nên cái sự chậm chạp của Viện Khổng tử là do vậy, và có thể là có những người có quyền lực ở Việt Nam và cũng tỉnh táo lên tiếng về sự nguy hiểm đó.”

Trên các trang web của các Học viện Khổng tử trên thế giới, đều thấy những dòng chữ về khuếch trương văn hóa, ngôn ngữ… Một hình ảnh thân thiện của nước trung Hoa đang lên. Nhưng điều đó rõ ràng không đánh lùi được sự nghi ngại của tầng lớp trí thức Việt Nam như Giáo sư Huệ Chi. Có phải chăng sự nghi ngại đó không những bắt nguồn từ quan hệ đầy chông gai qua hàng ngàn năm giữa hai nước láng giềng, mà còn bắt nguồn từ những xung đột lãnh thổ hiện tại, mà ngay cả sự tương đồng ý thức hệ giữa hai đảng cầm quyền vẫn chưa vượt qua được.

Có thể sẽ dễ hiểu hơn câu chuyện Học viện Khổng tử ở Việt nam nếu so sánh sức mạnh mềm của ông Lý Trường Xuân, phụ trách cơ quan tuyên truyền của đảng cộng sản Trung Quốc, và sức mạnh cứng của Giải phóng quân Trung Quốc ngoài khơi với đường chín vạch chiếm 80% diện tích biển Đông. Sức mạnh mềm của Học viện Khổng Tử chưa biết tốt đẹp ra sao đối với người Việt, nhưng những ngư dân Việt ở miền Trung thì biết rất rõ sức mạnh cứng của những chiếc tàu hải giám Trung Hoa.

Nguồn: RFA Việt ngữ / Diễn đàn XHDS.

-->đọc tiếp...